|
![]()
Eta
Carinae Yll tejetmasiv qė mund tė shihet me sy nė Hemisferėn e Jugut.
Herėt e vonė
do tė ndodhė njė
gjėmė me prejardhje kozmike e cila do tė
shfarosė pothuajse krejt jetėn nė Tokė. Duke u bazuar nė statistikat mė tė fundit dhe nė llogaritje, ai ka arritur nė pėrfundimin se njė yll tejetmasiv, tė cilėt janė tė shpėrndarė gjatė gjithė galaksisė sonė, qė do tė shembej brenda vetvetes nė fundin e jetės sė tij do tė krijonte njė gropė tė zezė dhe dėrgonte njė tufė drite rrezatimi shkatėrrues (rrezesh gama) si dhe kokrriza qė do tė shterpėronin ēdo planet qė do tė hasnin nė rrugėn e tyre. Meqėnėse rrezet gama, tė
ēliruara prej shembjes sė yjeve tejetmasivė, janė tė vėrtitur nė kozmos nė tufa
tė ngushta, ndoshta jo mė tepėr se njė gradė tė gjėra, pjesa mė e madhe e tyre
do t“i shkajnė Tokės. Rrezet kozmike janė kokrriza tė ngarkuara me njė sasi tė madhe energjie qė udhėtojnė nėpėr hapėsirė me njė shpejtėsi pothuajse tė barabartė me atė tė dritės. Kur kėto do tė pėrplaseshin nė atmosferėn e Tokės do tė ēlironin sasi tepėr tė mėdha energjie duke krijuar njė mizėri kokrrizash "bijė" tepėr shkatėrruese. Kėto kokrriza, tė quajtura ndryshe muone, do tė ishin nė gjendje tė depėrtonin disa qindra metra pėrbrenda shkėmbijve tokėsorė si dhe deri nė thellėsi tė detit. Pak ēaste pas mbėrritjes sė rrezatimit nga thellėsitė e hapėsirės, temperatura atmosferike do tė niste tė rritej me tė shpejtė, ekosistemi i tokės do tė shkatėrrohej. Pak shpresa do tė kishte edhe pėr ata qė mund tė kishin shpėtuar tė fshehur nė shpella tė thella pasi do tė kishin tė bėnin me njė planet tė shkatėrruar. Tani pėr tani, astronomėt nuk e dinė se cilit yll t“u vėnė syrin. Yje, si tejetmasivi Eta Carinae, qė mund tė shihet me sy nė Hemisferėn e Jugut, i kanė gjasat e mėdha tė shpėrthejnė duke lėshuar rreze gama nė kėto njė miljonė vjetėt qė do tė vijnė. Por pikėrisht rrezet e kėtij ylli nuk priten tė vijnė nė drejtimin tonė. Por patjetėr qė ka njė yll rrezet e tė cilit do tė vijnė pėr nga ne, por astronomėt nuk e kanė gjetur akoma.
|
![]() |
Copyright 2002-2004 by-- Beka@