Format
mė tė hershme tė qytetėrimit Maya hasen aty rreth 1000 vjet Para Erės
Sonė. Qė nga ajo deri nga shekulli 7-tė dhe 8-tė i Erės Sonė kultura e
tyre qė u zhvillua nė mes pyjesh tropikale nė kontinentin amerikan pati
njė pėrparim tė madh qė u kurorėzua me krijimin e qyteteve tė mėdha me
tempuj dhe pallate madhėshtorė.
Veprat ndėrtimore tė tyre arritėn lartėsi aq tė mėdha sa tė ndėrtesave
tė sotme njėzetkatėshe. Qytetet ishin nė konkurencė me njėri-tjetrin dhe
njė prej tyre mund tė kishte dhjetėmijė banorė.
Pėrveēse ndėrtimtarė tė pėrsosur Maya-tė
ishin edhe astrologė dhe matematikanė tė zotė duke krijuar njė kalendar
tė saktė dhe duke pėrdorur zeron pėrpara europianėve.
Kalendari i tyre ka si datė fillimi 13 Gushtin e vitit 3114 para Erės
Sonė (Para Krishtit).
Pėrveē kėtyre ata shpikėn njė shkrim tė
ndėrlikuar tė pėrbėrė nga figura dhe rrokje i cili nuk ėshtė arritur tė
deshifrohet akoma krejtėsisht.
Ky shkrim ka mė tepėr se 450 shenja dhe secila fjalė ka dy kuptime tė
ndryshme.
|