|
Qytete te
Shkencetareve, Astronomeve dhe Filozofeve Muslimane ne Kohen e Hershme dhe
Mesjete, 700 deri ne 1500 E.R
Dr. A. Zahur
Tabela me poshte permbledh qytetet ku shkencetaret, astronomet dhe filozofet
muslimane u linden, u edukuan dhe kryen punet e tyre monumentale. Ne rastet
kur ata udhetuan neper shume qytete te nje vendi vetem emri i shtetit
permendet. Emri i vendit perkates se bashku me emrin e qytetit tregohet
ashtu sic ne i njohim sot, me disa perjashtime. Gjate qeverisjes islame,
vecanerisht nen halifatin Umajad dhe Abbasid, shume vende (nga Afrika
veriore, Kaukazi, Irani, Kina veriperendimore deri ne veriperendim te
Indise) u bashkuan nen nje halif. Keto ishin atehere te njohura si
principata dhe personi qe ishte ne krye te qevrisjes lokale njihej si
guvernator i atij vendi apo zone. Nje person (perfshi ketu nje te huaj) mund
te udhetonte lirisht neper vendet muslimane pa nevojen e ndonje dokumenti qe
te tregonte nacionalitetin dhe pa ndonje problem.
|
Emri
|
Karriera
profesionale |
Vendlindja
|
|
Xhabir Ibn Haijan (Geber) |
Kufa
(Irak) |
Kufa |
|
El-Asmai |
Basrah
(Irak) |
Basrah
|
|
El-Hauarismi (Algorizm) |
Bagdad
(Irak) |
Heva, Huarizm (Uzbekistan) |
|
Al_Kindi
(Alkindus) |
Bagdad |
Kufa |
|
Thabit Ibn Kurrah
(Thebit) |
Bagdad |
Harran
(Turqi) |
|
Ali Ibn Rabban
El-Tabari |
Bagdad |
Marv
(Tabristan) |
|
El-Battani (Albategnius) |
Samarra
(Irak) |
Battan
(Turqi) |
|
El-Fargani (El-Fraganus) |
Kairo, Samarra (Irak) |
Faragna (Transoksiana) |
|
El-Razi
(Rhazes) |
Bagdad |
Teheran
(Iran) |
|
El-Farabi (El-Farabius) |
Bagdad, Egjypt, Damascus |
Farab
(Turkistan) |
|
El-Masu’di |
Fars, Bagdad, Mansura (Sind, Pakistan), Guxhrat dhe Dekkan (India),
Kina, Indo-Kine, Madagaskar, Zanzibar, Oman, Basrah, Kairo
|
|
|
Abu El-Kasim
El-Zahravi(Albukasis) |
Kordova (Andalusia, Spanje) |
Zahra, Kordova |
|
Muhammad El-Buzxhani |
Bagdad |
Buzjan,
Nishapur |
|
Ibn El-Haitham
(Alhazen) |
Basrah, Bagdad, Spanje |
Basrah |
|
El-Mauardi
(Albacen) |
Bagdad |
Basrah |
|
Abu Raihan
El-Biruni |
Gazna (Afganistan), dhe qytete te tjere ne Indi |
Huarizm; tani Kara-Kalpakshaja (Uzbekistan) |
|
Ibn Sina
(Avicena) |
Buhara (Uzbekistan), Rajj, Hamadan dhe Isfahan (Iran)
|
Afshana,
Buhara |
|
El-Zarkali
(Arzakel) |
Spanje |
Spanje |
|
Omar El-Hajjam |
Buhara, Balk (Afganistan), Samarkand (Uzbekistan), Isfahan
|
Nishapur, Hurasan
(Iran) |
|
El-Gazali
(Algazel) |
Nishapur (Iran),
Bagdad |
Horman
(Iran) |
|
Ibn Zuhr
(Avenzar) |
Sevilje (Andalusia, Spanje), Bagdad, Kairo |
Sevilje
(Andalusia) |
|
El-Idrisi
(Dreses) |
Kordova,
Sicilia |
Ceuta
(Andalusia, Spanje) |
|
Ibn Rushd
(Averros) |
Kordova, Marok, Sevilje |
Kordova |
|
El-Bitruxhi (Alpetragius) |
Sevilje |
Maroku |
|
Ibn El-Baitar |
Tunis, Tripoli, Konstantinopoje, Egjipt, Damask |
Malaga
(Spanje) |
|
Nasir El-Din
El-Tusi |
Meraga, Bagdad, Hadimain (Irak) |
Tus, Hurasan
(Iran) |
|
Xhelal El-Din Rumi |
Konja (Turqi), Aleppo, Damask |
Balh
(Afganistan) |
|
Ibn El-Nafis Damishki |
Kairo
(Egjipt) |
Damask |
|
Ibn Haldun |
Sevilje, fez, Tuniz, Kairo, Granada, Biaxha, Kalat (Algjeria)
|
Tuniz |
|
Ulug Beu |
Samarkand (Turkistan; tani Uzbekistan) |
Sulltanijja
(Turkistan) |
|
